Πτήση με Μοντέλο "Δύο Αξόνων"

(τρικάναλο μοντέλο)


[ Τα προκαταρκτικά της πτήσης ] - [ Απογείωση & προσγείωση ]- [ Πτήση με μοντέλο τριών αξόνων ] - [ Διορθώσεις - τριμάρισμα ]

 

Οι πιτσιρικάδες που μαθαίνουν ποδήλατο ξεκινάνε με βοηθητικές ρόδες για να μάθουν να το κινούν, να το στρίβουν και να το σταματάνε. Ισορροπία μαθαίνουν σε δεύτερο στάδιο. Αλλοι βγάζουν τις βοηθητικές ρόδες νωρίτερα και άλλοι ίσως μάθουν απ' ευθείας χωρίς βοηθητικές, αλλά τα πεσίματα είναι ανάλογα.

Ολα τα παιδιά μαθαίνουν τελικά ποδήλατο. Αλλά το πόσο χρόνο θα κάνουν και το πόσες φορές θα πέσουν μέχρι τότε, εξαρτάται από την επιλογή του κατάλληλου ποδήλατου και την τακτική της εκπαίδευσής τους. Στην μια περίπτωση η παρουσία του μεγάλου είναι περιττή, ενώ στην άλλη περίπτωση απαραίτητη και μακρόχρονη έστω κι αν φωνάζει στο παιδί "πρόσεξε μην πέσεις".

Ο νέος αερομοντελιστής δεν πρέπει να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα συσσωρευμένα. Συνιστούμε, άλλη μία φορά, το πρώτο εκπαιδευτικό να έχει ελεγχόμενoυς μόνο τους δύο άξονες (τα πηδάλια διεύθυνσης και τα πηδάλια ανόδου/καθόδου).

Επειδή πέρα από τα δύο αυτά κανάλια χρησιμοποιεί και ένα τρίτο για τον έλεγχο των στροφών του κινητήρα, το μοντέλο των δύο αξόνων το λέμε και τρικάναλο.

Το τρικάναλο μοντέλο είναι φθηνότερο και φτιάχνεται γρηγορώτερα. Ακριβώς επειδή του λείπει ένα πηδάλιο ελέγχου το τρικάναλο είναι σχεδιασμένο με μεγαλύτερη ευστάθεια ως προς τον διαμήκη άξονα και μπορεί να πετάξει αρκετή ώρα χωρίς χειρισμούς, και να σου δώσει την ευκαιρία να σκεφτείς πριν δώσεις σήμα ή να κοιτάξεις αλλού.

Σε ποιό stick θα είναι το πηδάλιο διεύθυνσης και σε ποιό τα πηδάλια κλίσης;

Οταν μαθαίνεις με ένα τρικάναλο σαν τον Τηλέμαχο, συμφέρει να συνδέσεις το πηδάλιο διεύθυνσης στο ίδιο στικ (στο ίδιο κανάλι), που θα συνδέσεις στο επόμενο μοντέλο τα πηδάλια κλίσης. Ετσι θα μάθεις να το οδηγείς με την ίδια έννοια, είτε έχει πηδάλια διεύθυνσης είτε πηδάλια κλίσης και δεν θα μπερδέψεις την σωστή φορά των εντολών από το ένα μοντέλο στο άλλο.

Για παράδειγμα όσοι πετάνε τετρακάναλο με mode II, το τρικάναλο το πετάνε με mode IV, δηλαδή συνδέουν το πηδάλιο διεύθυνσης στο δεξιό στικ. (Δες πάλι τα "modes").

Σκέψου πριν αντιδράσεις

Ο χειριστής στέλνει στο αεροπλάνο του δύο ειδών μηνύματα με τον πομπό:
  • Να στρίψει εκεί που επιθυμεί
  • Να επανέλθει εκεί που έπρεπε να είναι
Η διαφορά των δύο βρίσκεται στον χρόνο αντίδρασης.

Οταν το αεροπλάνο πετάει ευθεία και θέλεις να το στρίψεις π.χ. προς τα αριστερά, θα πρέπει να επιλέξεις πρώτα πιό stick να κινήσεις στον πομπό, και μετά να το κινήσεις προς τα αριστερά.

Αν όμως το μοντέλο εκτραπεί π.χ. αρχίσει να στρίβει, ενώ δεν το θέλεις, πρέπει πρώτα να αντιληφθείς προς ποιά μεριά έχει εκτραπεί, και μετά να αποφασίσεις ποιό πηδάλιο να κινήσεις και με ποιά φορά.

Οι αντιδράσεις ενός πεπειραμένου χειριστή είναι έμφυτες. Ο χρόνος που περνάει από την αντίληψη της θέσης του μοντέλου και της διορθωτικής εντολής είναι πολύ μικρός. Στην πράξη είναι πολύ πιο γρήγορος απ' ότι η ταχύτητα περιστροφής του σέρβο.

Ομως εσύ, όπως όλοι οι αρχάριοι, στις πρώτες πτήσεις χρειάζεσαι χρόνο για να σκεφθείς ποιά κίνηση/εντολή να δώσεις. Ευτυχώς το αργό εκπαιδευτικό σου, που πετάει σε ύψος ασφάλειας, μπορεί να δεχθεί ακόμα και λάθος εντολή, χωρίς να πέσει.

Κάνε απαλές κινήσεις

Η εκπαίδευση θα αρχίσει με εθισμό στην ευαισθησία των πηδαλίων και την αντίδραση του μοντέλου στις κινήσεις των sticks. Κοίτα συνεχώς το μοντέλο. Νιώσε ότι είσαι μέσα του και ότι πετάς και εσύ μαζί του. Μάθε να κάνεις τις κινήσεις χωρίς να κοιτάς τον πομπό. Οδήγα το εσύ. Μη το αφήνεις να πηγαίνει μόνο του.

Δώσε την εντολή και δες την αντίδραση του αεροπλάνου. Μάθε να εκτιμάς αν θέλει μεγάλη εκτροπή για μικρό χρόνο, η μικρή εκτροπή για περισσότερο χρόνο.

Μη καρφώνεις τα sticks μόνιμα στην άκρη της διαδρομής τους. Οι μεγάλες κινήσεις των πηδαλίων είναι για ακροβατικά ή καταστάσεις ανάγκης. Οι μεγάλες κινήσεις θα το φέρουν αργά ή γρήγορα σε ανώμαλη θέση.

Παρατήρησε ότι όταν ελαττώσεις τις στροφές του κινητήρα, και πέσει η ταχύτητα, τα πηδάλια γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά και πρέπει να αυξήσεις το ποσοστό κίνησης των στικ για να αντιδρά το μοντέλο όπως και πριν.

Τέλος μη δίνεις σήμα χωρίς να χρειάζεται. Πολλοί μαθητές διαμαρτύρονται ότι το μοντέλο τους δεν πετάει σταθερά. Οταν απομακρύνουν για λίγο τα δάκτυλά τους από τα sticks το μοντέλο σταθεροποιείται ως δια μαγείας.

Ο εκπαιδευτής σου θα φροντίσει εγκαίρως να ρυθμίσει το μέγιστο των κινήσεων στο βαθμό που χρειάζεται για τον έλεγχο του αεροπλάνου, και να απαληφθεί έτσι ο κίνδυνος της υπερδιόρθωσης. Αν επιλέξει να μειώσει τις κινήσεις με τα dual rates, οφείλει και να προεπιλέξει για σένα την μικρή κίνηση, αν και το πιό σωστό είναι να ρυθμίσει και τις δύο θέσεις στην ίδια μικρή κίνηση ώστε η θέση του διακόπτη επιλογής να είναι αδιάφορη.

Η στροφή

Τα τηλεκατευθυνόμενα μοντέλα που δεν έχουν πηδάλια κλίσης (δηλαδή τα δικάναλα και τα τρικάναλα) στρίβουν με την βοήθεια του πηδαλίου διεύθυνσης και της διέδρου. Το πηδάλιο διεύθυνσης εκτρέπει το μοντέλο γύρω από τον κάθετο (νοητό) άξονα και το αναγκάζει εξ αιτίας της αδράνειας του να πλαγιολισθήσει. Επειδή το φτερό έχει δίεδρο, σχηματίζεται νέος σχετικός άνεμος, άνισος στις δύο έδρες, που το αναγκάζει να πάρει μια κλίση.

Από την στιγμή που το μοντέλο πάρει κλίση εμφανίζεται μια κεντρομόλος δύναμη που το έλκει σε στροφή.

Οσο πιο μεγάλη είναι η δίεδρος τόσο πιο ευαίσθητο γίνεται το πηδάλιο διεύθυνσης. Χωρίς δίεδρο η στροφή δεν μπορεί να γίνει με το πηδάλιο αυτό. Τότε χρειάζονται πηδάλια κλίσης που συναντάμε στα προχωρημένα εκπαιδευτικά και όλους τους άλλους τύπους μοντέλων.

Το πόσο πρέπει να είναι στριμμένο το πηδάλιο διεύθυνσης στην διάρκεια της στροφής εξαρτάται από το σχέδιο του μοντέλου. Σε άλλα μοντέλα χρειάζεται να διατηρηθεί μια μικρή εκτροπή προς το κέντρο της στροφής, σε άλλα το αφήνουμε να επιστρέψει στην ουδέτερη θέση, ενώ σε άλλα που είναι ασταθή το κρατάμε σε αντίθετη φορά για να μην πέσει σε σπειροειδή βύθιση.

Στις πρώτες στροφές σου καλύτερα να δίνεις τμηματικά σήματα στο πηδάλιο διεύθυνσης.

Με μικρές και αραιές κλίσεις του χειριστηρίου, το μοντέλο θα εκτελεί "ανοικτή" στροφή, με περισσότερη ή συχνότερη κλίση θα εκτελεί "κλειστή" στροφή, ενώ με μεγάλη ή μακρόχρονη κλίση θα μπεί σε "σπειροειδή" βύθιση.

Για να βγει από την στροφή πρέπει να δώσεις αντίθετο σήμα, αρχίζοντας λίγο νωρίτερα από την προγραμματισμένη πορεία.

Χρειάζεται η βοήθεια από το πηδάλιο ανόδου/καθόδου στην διάρκεια της στροφής;

Οπως θα διαπιστώσεις, όσο μεγαλύτερη είναι η κλίση του φτερού στην στροφή, για να διατηρήσει το μοντέλο το ύψος του πρέπει να κρατάς ταυτόχρονα το πηδάλιο ανόδου/καθόδου λίγο επάνω (να τραβήξεις λίγο το stick προς την κοιλιά σου). Με αυτό τον χειρισμό το αεροπλάνο διατηρεί το ύψος του, ενώ αυξάνει η κεντρομόλος της στροφής.
(Δεν θα επεκταθούμε εδώ για να εξηγήσουμε τη θεωρία που το ερμηνεύει).

Αφησε το πηδάλιο ανόδου-καθόδου να επιστρέψει στο ουδέτερο λίγο πριν βγει από την στροφή. Αν καθυστερήσεις, το μοντέλο θα ολοκληρώσει την έξοδο του σε θέση ανόδου.

Πού έγκειται τελικά η αρχική δυσκολία στην οδήγηση ενός τηλεκατευθυνόμενου;

(Iσχύει για όλα τα αερομοντέλα, είτε έχουν μόνο πηδάλιο διεύθυνσης, είτε έχουν και πηδάλια κλίσης).

Οταν ένας χειριστής βρίσκεται μέσα σε ένα αεροσκάφος, έχει την αντίληψη των δύο κατευθύνσεων αριστερά και δεξιά, όπως ο οδηγός στο αυτοκίνητο ή το παιδί επάνω σε ένα ποδήλατο. Οσο αυτοί οδηγούν την μηχανή τους προς τα εμπρός, η αίσθηση του "αριστερά - δεξιά" δεν αλλάζει.

Ομως ο χειριστής ενός τηλεκατευθυνόμενου αερομοντέλου του, βρίσκεται έξω από αυτό. Ετσι άλλοτε θα παρακολουθεί το αερομοντέλο του από πίσω, και άλλοτε από μπροστά.

Οταν παρακολουθεί το μοντέλο από πίσω, καθώς αυτό απομακρύνεται από αυτόν, η έννοια αριστερά - δεξιά είναι η ίδια και για αυτόν και για το αερομοντέλο του. Οταν δώσει σήμα αριστερά θα αντιληφθεί ότι και το μοντέλο στρίβει αριστερά.

Οταν όμως το μοντέλο πλησιάζει από μακρυά τον χειριστή, δηλαδή αυτός το παρακολουθεί από ΜΠΡΟΣΤΑ, η αίσθηση "δεξιά-αριστερά" του χειριστή είναι αντίστροφη με την πραγματική θέση "αριστερά-δεξιά" του αεροπλάνου.

Αν λοιπόν από αυτή την θέση ο χειριστής θέλει να στρίψει το αεροπλάνο του προς τα αριστερά ΤΟΥ όπως το κοιτάει, θα πρέπει να σκεφθεί ότι στην πραγματικότητα το αεροπλάνο πρέπει να στρίψει προς τα δεξιά (και αντίστροφα).

Μην τρομάζεις. Δεν συμβαίνει κανένα "αεροδυναμικό παράδοξο". Μετά από μερικές πτήσεις και πολλά τέτοια λάθη, ο εγκέφαλος μαθαίνει να αντιλαμβάνεται και να συνδυάζει και τις δύο θέσεις (χειριστή-αερομοντέλου) και να δίνει αυτόματα την σωστή εντολή.

Πολλοί αρχάριοι στην αρχή της εκπαίδευσης τους, για να ξεπεράσουν αυτό το μπέρδεμα, όταν το μοντέλο έρχεται προς αυτούς, τοποθετούν το σώμα τους με την πλάτη στο επερχόμενο μοντέλο, ώστε να έχουν την ίδια αίσθηση "αριστερά-δεξιά" με αυτή του μοντέλου.

Ο καλύτερος τρόπος εκπαίδευσης στο πρόβλημα, είναι πιό απλός: Καθώς έρχεται το αεροπλάνο προς το μέρος σου, εάν π.χ. ρίξει το ένα φτερό και εσύ θέλεις να το σηκώσεις, τι θα θέλεις να κάνεις; Θα θέλεις να βάλεις το χέρι σου κάτω από αυτό το φτερό για να το σηκώσεις. Αυτό ακριβώς και θα κάνεις. Θα μετακίνησεις το stick του πομπού προς το χαμηλωμένο φτερό, και αυτό θα σηκωθεί.

Στο σχήμα, έχει πέσει το αριστερό φτερό. Δώσε σήμα στο stick προς αυτό το φτερό, δηλαδή προς τα δεξιά. Αυτό είναι και το σωστό σήμα για να ισιώσει ένα φτερό που έχει πάρει κλίση προς τα αριστερά.

Ο έλεγχος του ύψους με τον κινητήρα

  • Αν ελατώσεις τις στροφές θα χάσεις ύψος με μικρό βαθμό καθόδου
  • Αν κατεβάσεις τις στροφές τελείως στο ρελαντί, θα χάσεις ύψος γρήγορα.
  • Αν αφήσεις τον κινητήρα σε πλήρη ισχύ (με όλες τις στροφές του) το μοντέλο θα σηκώσει την μύτη και θα εκτελέσει άνοδο.
Αρα μπορείς να συμπεράνεις ότι: η πρώτη αποστολή του κινητήρα σε αυτό τον τύπο αερομοντέλου είναι να ελέγχει το ύψος του.

Η αποστολή του πηδαλίου ανόδου/καθόδου

  • Aν σηκώσεις το πηδάλιο ανόδου/καθόδου θα χαμηλώσει η ουρά και θα σηκωθεί η μύτη. Το μοντέλο αρχικά θα σπαταλήσει την κινητική του ενέργεια για να πάρει λίγο ύψος. Δεν θα κρατηθεί όμως σε συνεχή άνοδο γιατί η ταχύτητα του μειώνεται και αν η έλξη δεν είναι μεγάλη, θα "στολάρει".
  • Aν κατεβάσεις την μύτη κάτω από τον ορίζοντα το μοντέλο θα βυθίσει κερδίζοντας όλο και μεγαλύτερη ταχύτητα.

Αρα μπορείς να συμπεράνεις ότι: η πρώτη αποστολή του πηδαλίου ανόδου/καθόδου σε αυτό τον τύπο αερομοντέλου είναι να ελέγχει την ταχύτητά του.

Εν γένει το πηδάλιο ανόδου/καθόδου θα το χρησιμοποιείς για να επαναφέρεις το αεροπλάνο στην σωστή θέση μετά από μία εκτροπή γύρω από τον εγκάρσιο άξονα, να κρατάς την μύτη ψηλά στις κλειστές στροφές, να ελέγχεις την ταχύτητα και τον λόγο ολίσθησης, και να οριζοντιώνεις το σκάφος κοντά στον διάδρομο για να προσγειωθεί μαλακά. Επίσης μπορείς να το χρησιμοποιείς για απλά ακροβατικά.

Είναι ευνόητο ότι αφού υπάρχει, οι περισσότεροι αρχάριοι το κουνάνε και κατά λάθος.

Ενα τριμαρισμένο μοντέλο μπορεί να μην χρειασθεί ούτε μια φορά την χρήση του πηδαλίου ανόδου/καθόδου από την απογείωση έως την προσγείωση. Απόδειξη, ότι όλα τα μοντέλα ελεύθερης πτήσης και ορισμένα τηλεκατευθυνόμενα δεν έχουν τέτοιο πηδάλιο.

Τι θα κάνεις στις πρώτες πτήσεις

Προσπάθησε να κρατάς το μοντέλο κόντρα στον άνεμο, προς την μεριά του ανέμου και σε ύψος ασφάλειας. Αν κάτι δεν πάει καλά ή σβήσει ο κινητήρας θα είναι πιο εύκολο να το φέρεις κοντά σου.

Η πιο δύσκολη άσκηση για τον αρχάριο είναι να κρατήσει το αεροπλάνο σε ευθεία και οριζόντια πτήση!!! Το να κρατήσεις το μοντέλο κόντρα στον άνεμο, χωρίς να φύγεις από την πορεία, χρειάζεται συνεχείς αντιδράσεις και καλό μοντέλο. Ο Τηλέμαχος μπορεί να κρατηθεί σε μια τέτοια πορεία ακόμα κι αν αφήσεις τον πομπό στο έδαφος.

Παράλληλα στις πρώτες πτήσεις θα μάθεις να κάνεις στροφές 90ο, 180ο, 270ο, 360ο.

Μετά θα κάνεις διαδοχικά δεξιές και αριστερές στροφές 360ο, ώστε να σχηματίζεται ο αριθμός "8" διαδοχικά στον αέρα. Η είσοδος και η έξοδος στην άσκηση άλλοτε θα γίνονται κόντρα στον άνεμο και άλλοτε με τον άνεμο στο πλάϊ.

[ Τα προκαταρκτικά της πτήσης ] - [ Απογείωση & προσγείωση ]- [ Πτήση με μοντέλο τριών αξόνων ] - [ Διορθώσεις - τριμάρισμα ]

 

Πρώτη σελίδα/Home Περιεχόμενα