Απογείωση & Προσγείωση


[ Τα προκαταρκτικά της πτήσης ] - [ Πτήση με μοντέλο δύο αξόνων ] - [ Πτήση με μοντέλο τριών αξόνων ] - [ Διορθώσεις - τριμάρισμα ]

 

Η απογείωση

Τα αεροπλάνα απογειώνονται (και προσγειώνονται) κόντρα στον άνεμο. Ολοι οι προχωρημένοι βέβαια το ξέρουν και προσέχουν. Ομως ακόμα και αερομοντελιστές με πείρα προσπάθησαν κατά λάθος να απογειώσουν το μοντέλο τους προς την λανθασμένη κατεύθυνση, επειδή δεν πρόσεξαν την αλλαγή της διεύθυνσης του ανέμου.

Η απογείωση από το χέρι

Ισως η απογείωση από το χέρι να μην αρέσει στους καινούργιους γιατί αλλιώς ονειρεύτηκαν την πρώτη τους απογείωση. Αλλά τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι τα εξής:

  • Οταν φυσάει άνεμος το μοντέλο πετάει αμέσως σε στρωτά ρεύματα αέρα, τουλάχιστον πιο στρωτά από αυτά που υπάρχουν σε ύψος 20 εκ.
  • Από την στιγμή που αφήσουμε το μοντέλο στον διάδρομο για να απογειωθεί και μέχρι να πιάσει την ζητούμενη ταχύτητα πτήσης τα πηδάλια είναι λιγότερο αποτελεσματικά και κινδυνεύει να παρεκλίνει και τέλος να τουμπάρει. Με την απογείωση από το χέρι του δίνουμε εμείς την ταχύτητα που χρειάζεται.
  • Για να πιάσει ένα αεροπλάνο την ταχύτητα απογείωσης πρέπει να υπερνικήσει τις αντιστάσεις του εδάφους. Χρειάζεται λοιπόν κινητήρα με μεγαλύτερη ισχύ που στην υπόλοιπη πτήση θα είναι περιττή. Ετσι μπορούμε να τοποθετήσουμε μικρότερο κινητήρα και την δύναμη που χρειάζεται για την απογείωση να την δώσουμε εμείς.
  • Η απογείωση από το έδαφος προϋποθέτει κράτημα ευθείας έως την απόκτηση της ταχύτητας πτήσης. Επειδή πολλά εκπαιδευτικά μοντέλα έχουν κάποια ατέλεια στην ευθυγράμμιση των τροχών, δεν μπορούν να απογειωθούν εύκολα από το έδαφος.
  • Επίσης η απογείωση από το έδαφος προϋποθέτει και την ύπαρξη στρωμένου διαδρόμου.
  • Σε μοτοανεμόπτερα αυτή είναι η μόνη δυνατή μέθοδος απογείωσης.
Ο βοηθός σηκώνει το μοντέλο στο ύψος του ώμου, κρατώντας το από την κοιλιά, κοντά στο κέντρο βάρους. Εσύ έλεγξε άλλη μια φορά την κίνηση των πηδαλίων και φουλάρισε τον κινητήρα. Ο βοηθός αρχίζει να τρέχει και μόλις νιώσει τα πρώτα σημάδια άντωσης το σπρώχνει δυνατά με την μύτη ελάχιστα ανασηκωμένη ως προς τον ορίζοντα και τα φτερά οριζόντια. Εάν φυσάει υπολογίσιμος άνεμος ίσως να μην χρειαστεί καθόλου τρέξιμο. Τότε αρκεί ένα απλό σπρώξιμο.

Το καλοφτιαγμένο και ζυγισμένο σωστά μοντέλο θα αρχίσει μια ομαλή άνοδο χωρίς τάσεις στροφής. Αφησέ το να πάρει ύψος πριν του δώσεις την πρώτη εντολή να στρίψει.

Προσοχή: αν έχει προηγηθεί και άλλη πτήση την ίδια ημέρα, καθάρισε καλά την άτρακτο από τα λάδια που βγαίνουν από την εξάτμιση του κινητήρα για να μην γλιστρήσει από το χέρι του βοηθού.

Η τροχοδρόμηση

Η τροχοδρόμηση είναι ρεαλιστικότατη και λίγοι ανθίστανται στον πειρασμό να αφιερώνουν αρκετό χρόνο σ' αυτή την φάση. Γίνεται δύσκολα αν φυσάει δυνατός άνεμος. Είναι ασφαλέστερο για το ίδιο το μοντέλο, τον κινητήρα, την έλικα και για τους υπόλοιπους παριστάμενους να μεταφέρει ο βοηθός το μοντέλο στο σημείο απογείωσης με τα χέρια. Κανείς δεν πρόκειται να σε κατηγορήσει αν δεν κάνεις τροχοδρόμηση.

Η απογείωση από το έδαφος

Η απογείωση από το έδαφος είναι ρεαλιστική και είναι ο μόνος ενδεδειγμένος τρόπος για ένα βαρύ μοντέλο.

Το μοντέλο τοποθετείται στην αρχή του διαδρόμου, επάνω στην κεντρική γραμμή με την μύτη κόντρα στον άνεμο. Αν φυσάει πλάγιος άνεμος συμφέρει να τοποθετηθεί στην γωνία του διαδρόμου με την μύτη και πάλι κόντρα στον άνεμο για να εκμεταλλευτείς όσο το δυνατόν περισσότερο τον διάδρομο στην διαγώνιο του.

Φουλάρισε όλο τον κινητήρα και το μοντέλο θα επιταχύνει. Οταν αποκτήσει την κατάλληλη ταχύτητα θα σηκωθεί σχεδόν μόνο του. Αν δεις ότι αργεί βοήθησέ το με λίγη έλξη του χειριστηρίου του πηδάλιου ανόδου/καθόδου.

Τις πιθανές αρχικές εκτροπές θα τις διορθώσεις με μεγάλες στιγμιαίες κινήσεις του πηδάλιου διεύθυνσης.

Οσο αυξάνει η ταχύτητα τα πηδάλια γίνονται όλο και πιο ενεργά άρα οι κινήσεις τους πρέπει να είναι πιο μαλακές.

Δώσε σήμα μόνο όσο χρειάζεται για να σταματήσει η εκτροπή. Είναι καλύτερα να απογειωθείς διαγώνια (με την προϋπόθεση ότι δεν θέτεις σε κίνδυνο τους θεατές), παρά να προσπαθήσεις να επαναφέρεις το μοντέλο στην αρχική ευθεία απογείωσης. Ενα τέχνασμα, αν το μοντέλο εκτρέπεται στην αρχή της απογείωσης πολύ εύκολα, είναι να φουλάρεις πρώτα τον κινητήρα και μετά να το αφήσει ο βοηθός.

Αν έχει ριναίο τροχό πρέπει να τον ρυθμίσεις για ευθεία τροχοδρόμηση χωρίς να πειράξεις το τριμ του πηδαλίου διεύθυνσης από την θέση ευθείας πτήσης.

Μετά την απογείωση

Μετά την απογείωση το μοντέλο εκτελεί άνοδο. Κράτα πορεία ανόδου, στην προέκταση του διαδρόμου. Μη κάνεις στροφή πριν φθάσεις σε ύψος ασφαλείας. Ελάττωσε τις στροφές όσο χρειάζεται για να διατηρήσεις το επυθημητό ύψος πτήσης.

Η προσγείωση

Προσγείωση είναι η φάση της επαφής των τροχών με το έδαφος. Η προσγείωση όπως θα την περιγράψουμε εδώ περικλείει και την διαδικασία της προσέγγισης.

Στην διάρκεια της προσέγγισης θα συνειδητοποιήσεις ότι έχεις χάσει τον προσανατολισμό σου. Δεν πρέπει να αποσπάσεις την προσοχή σου από το μοντέλο για να δεις που είναι τα δένδρα, τα αυτοκίνητα, ο διάδρομος ή οι άλλοι χεριστές. Οι πιθανότητες να μην μπορέσεις να εντοπίσεις ξανά το μοντέλο στον αέρα είναι πολλές. Ο εκπαιδευτής σου θα σου πει που βρίσκεται και που να στρίψεις.

Η ιδανική προσέγγιση συνίσταται στο να οδηγήσεις το μοντέλο σε μία τροχιά, ανάλογα με τον λόγο ολίσθησής του ώστε να προσγειωθεί μπροστά σου. Βέβαια αυτό δεν είναι εύκολο και θα πρέπει να κάνεις κι άλλες ενέργειες.

Για να εκτιμήσεις τον λόγο ολίσθησης ακολούθησε μια πορεία με ίχνος τις πλευρές ενός νοητού παραλληλόγραμμου. Η αρχή του παραλληλόγραμμου συμφέρει να γίνει πετώντας επάνω από τον διάδρομο, σε ύψος περίπου 50 μέτρων, προς την διεύθυνση που θέλεις να προσγειωθείς (κόντρα στον άνεμο).

Κάνε μια στροφή 90ο απομακρύνοντάς το από τον διάδρομο και σχεδόν αμέσως κάνε μια στροφή ακόμα για να έρθει στο υπήνεμο σκέλος "Y" (μαζί με τον άνεμο) σε ύψος όχι πιο κάτω από 50 μέτρα. Από αυτό το σημείο, όπως το βλέπεις απέναντί σου, πρέπει να εκτιμήσεις την ολίσθηση του και να το τριμάρεις ανάλογα. Καλύτερα να μην πειράξεις τα τριμ. Μάθε να κρατάς το στικ του πομπού στην κατάλληλη θέση, λίγο τραβηγμένο προς την κοιλιά.

Σε ύψος περίπου 35 μέτρων στρίψε και πάλι 90ο για να μπείς στο βασικό σκέλος "Β". Ανάλογα με τον βαθμό και τον λόγο καθόδου άνοιξε ή κλείσε το βασικό για να μπεις στην ευθεία της τελικής προσέγγισης (κόντρα στον άνεμο), που στην γλώσσα μας λέγεται τελική "Τ". Από εδώ και πέρα μοναδικό μέλημα σου είναι να κρατάς τα φτερά οριζόντια και να μη φύγεις από την τελική ευθεία.

Aπαγορεύονται οι στροφές σε χαμηλό ύψος.

Λίγο πριν την επαφή με το έδαφος και σε ύψος περίπου της μέσης σου, έλξε λίγο ακόμα το xειριστήριο για να μειώσεις περισσότερο τον βαθμό καθόδου και να πετάξει σχεδόν παράλληλα με το έδαφος. Λίγο πριν ακουμπήσουν οι ρόδες τράβα ακόμα περισσότερο το πηδάλιο (ίσως και όλο), για να ακουμπήσει μαλακά.

Οταν έρχεσαι "ψηλός" ή "χαμηλός"

Το άψογο παραλληλόγραμο που δείχνουν τα προηγούμενα σχήματα είναι μία ιδανική περίπτωση. Ο χειριστής δεν μπορεί να προσδιορίσει με απόλυτη ακρίβεια την απόσταση που βρίσκεται το μοντέλο, και την γωνία καθόδου σε κάθε ένταση του ανέμου. Ετσι στην πράξη ανάλογα με το ύψος που βρίσκεται το βασικό σκέλος εκτελείται σε ένα καμπύλο ίχνος (1), που μικραίνει όταν το μοντέλο βρεθεί χαμηλά (2a, 2b) ή ανοίγει αν το μοντέλο βρεθεί ψηλά (3a,3b). Τέλος στην περίπτωση που το μοντέλο βρεθεί πολύ ψηλά, μπορεί να εκτελέσει ένα τυπικό ίχνος σχήματος "S" (το λέμε και φιδάκι), για να προλάβει να χαμηλώσει (3c).

Η επανάληψη της διαδικασίας προσγείωσης (go around)

Εάν η τελική προσέγγιση δεν καταλήγει σε ιδανική θέση για προσγείωση, είτε γιατί το μοντέλο έρχεται "ψηλό" και δεν θα προλάβει να πιάσει μέσα στον διάδρομο, είτε γιατί έχει πάρει στραβή κατεύθυνση,έξω από τα πλάγια όρια του διαδρόμου, η σωστή ενέργεια είναι να φουλάρεις τον κινητήρα και να πάρεις ύψος για να επιχειρήσεις ξανά την διαδικασία προσέγγισης. Φυσικά αυτό είναι εφικτό μόνο αν ο κινητήρας δεν έχει σβήσει, (λειτουργεί στο ρελαντί).

Η αναγκαστική προσγείωση

Αναγκαστική είναι η προσγείωση όταν το μοντέλο δεν μπορεί να διατηρηθεί σε πτήση, και συνεχώς κατέρχεται. Αυτό συμβαίνει στα μηχανοκίνητα όταν σβήσει ο κινητήρας, ή αντίστοιχα στα ανεμόπτερα, όταν βρεθούν χαμηλά και δεν μπορούν να ελπίζουν στην βοήθεια νέου ανοδικού ρεύματος.

Στην περίπτωση αυτή αν υπάρχει αρκετό ύψος ασφάλειας, μπορείς να οδηγήσεις το μοντέλο ακόμα και στο παραλληλόγραμμο ίχνος προσέγγισης-προσγείωσης, ελπίζοντας να βρείς με την πρώτη τον διάδρομο.

Αν τελικά δεν μπορείς να βρείς τον διάδρομο, απλά φέρε το μοντέλο κόντρα στον άνεμο και προσγειώσου όπου τύχει.

Είναι φυσικό οι πρώτες προσγειώσεις να γίνουν έξω από τον διάδρομο. Σιγά σιγά θα μάθεις να το φέρνεις κοντά σου.

Λένε ότι είναι καλύτερα να περπατήσεις 100 μέτρα για να πάρεις το μοντέλο σε 1 κομμάτι, παρά να περπατήσεις 1 μέτρο για να πάρεις 100 κομμάτια.

 

[ Τα προκαταρκτικά της πτήσης ] - [ Πτήση με μοντέλο δύο αξόνων ] - [ Πτήση με μοντέλο τριών αξόνων ] - [ Διορθώσεις - τριμάρισμα ]

 


 

Πρώτη σελίδα/Home Περιεχόμενα