Συστήματα τ/κ

Συνθήκες καλής Λειτουργίας


[ Παρεμβολές ]

 

Οι παράγοντες που για να έχει κάποιο σύστημα τη μεγαλύτερη δυνατή εμβέλεια, είναι ο συντονισμός του, η περιοχή που πετάμε και η κατάσταση των συσσωρευτών. Σημαντικός παράγοντας είναι επίσης η γωνία της κεραίας του πομπού ως προς την κεραία του δέκτη, και η ανάπτυξη της κεραίας του δέκτη ως προς τα υπόλοιπα ηλεκτρονικά/ηλεκτρικά μέρη του μοντέλου.

Η εμβέλεια

Εμβέλεια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που μπορεί να πετάξει ένα μοντέλο και ο δέκτης του να εξακολουθεί να πιάνει καθαρά το σήμα του πομπού του.
H καθορισμένη ισχύς των πομπών μας είναι μικρή, για να μην ενοχλούνται άλλα μοντέλα με την ίδια συχνότητα που θέλουν να πετάξουν σε μία λογική απόσταση ασφάλειας από το δικό μας μοντελοδρόμιο και αντίστροφα. Γι' αυτό η εμβέλεια των συστημάτων τ/κ βασίζεται στη μεγάλη ευαισθησία του δέκτη.
Μας λένε ότι η θεωρητική εμβέλεια ενός συστήματος είναι στον αέρα περίπου 1-1,5 χιλ. Στην πράξη ένα μοντέλο φαίνεται απελπιστικά μικρό σε απόσταση μόλις 300-500μ, και σίγουρα πρώτα έρχεται το όριο της οπτικής επαφής χειριστού - μοντέλου σε πτήση και πολύ μετά πλησιάζουμε την οριακή εμβέλεια πομπού - δέκτη. Οσο το μοντέλο πλησιάζει το έδαφος η εμβέλεια μικραίνει δραματικά.

Πρακτικός έλεγχος της εμβέλειας

Για να πιστοποιήσεις εμπειρικά την πιθανή εμβέλεια του συστήματός σου στον αέρα, κάνε τις εξής ενέργειες όσο το μοντέλο είναι ακόμα στο έδαφος:
  • Εξασφάλισε το δικαίωμα να λειτουργήσεις τον πομπό σου.
  • Ανοιξε τους διακόπτες του συστήματος και χωρίς να αναπτύξεις την κεραία του πομπού απομάκρυνε σταδιακά τον πομπό από το μοντέλο κουνώντας ένα τουλάχιστον stick, και παρατηρώντας την αντίδραση των πηδάλιων. Σε αυτό τον έλεγχο ο κινητήρας, αν υπάρχει, θα είναι σβηστός. Σε κάποια απόσταση τα servo θα αρχίσουν να τρέμουν και ίσως νεκρώσουν τελείως.
  • Επανάλαβε τον έλεγχο εμβέλειας με τον κινητήρα σε λειτουργία (οπότε θα κρατάει το μοντέλο ένας βοηθός).

Σχηματική παράσταση του ελέγχου εμβέλειας. Ο πομπός, με κατεβασμένη κεραία, απομακρύνεται από το αεροπλάνο έως ότου τα πηδάλια αρχίσουν να τρέμουν. Η απόσταση αυτή συγκρίνεται με την θεωρητική απόσταση που υποδεικνύουν οι οδηγίες του συστήματος

Η απόσταση στην οποία χάνει την επικοινωνία ο δέκτης είναι χαρακτηριστική για κάθε σύστημα και για κάθε μπάντα συχνοτήτων. Η πιό σωστή σύγκριση όμως θα γίνεται στο μέλλον με την απόσταση που λειτουργούσε το κάθε σύστημα όταν ήταν καινούργιο.
Επισημαίνουμε ότι η διαδικασία αυτή είναι πρακτική και δίνει μόνο συμπεράσματα για την εμβέλεια στον αέρα με ανοικτή κεραία, συγκριτικά με την εμβέλεια στο έδαφος με κλειστή κεραία. Πάντως αν η απόσταση είναι μικρότερη από την αναμενόμενη, δεν πρέπει να πετάξεις, αλλά (με εξαίρεση την περίπτωση που είναι απλώς ξεφόρτιστες οι μπαταρίες), να στείλεις το σύστημα για service.

Ο συντονισμός του συστήματος

Οταν θέλεις να ακούσεις ένα συγκεκριμένο ραδιοσταθμό, γυρίζεις ένα κουμπί στο ραδιόφωνο έως ότου αυτό "συντονιστεί" στην συχνότητα που εκπέμπει ο σταθμός. Στην πράξη, συντονίζεις τον ραδιοφωνικό δέκτη, αλλάζοντας την τιμή σε κάποιο στοιχείο του κυκλώματος. Οταν πετύχεις τον συντονισμό ο σταθμός ακούγεται πολύ καθαρά. Οταν δεν είναι πολύ καλά συντονισμένο, το σήμα του σταθμού ακούγεται παραμορφωμένο, σε χαμηλότερη ένταση και μπορεί ταυτόχρονα να ακούγεται και άλλος ένας σταθμός μαζί.
Το ίδιο συμβαίνει και στα συστήματα τ/κ. Οταν το σύστημα (πομπός - δέκτης) είναι συντονισμένο ο δέκτης έχει το μεγαλύτερο δυνατό "gain" (κέρδος σήματος) από τον πομπό του, με άλλα λόγια παίρνει δυνατά και καθαρά το μήνυμα που στέλνει.

Τα πρώτα συστήματα τ/κ έπρεπε να συντονιστούν πριν από κάθε απογείωση, με την ευχή να κρατήσει ο συντονισμός σε όλη την διάρκεια της σύντομης πτήσης.
Σήμερα, τα συστήματα τ/κ έρχονται "θεωρητικά" συντονισμένα, και λόγω της σύγχρονης τεχνολογίας έχουν τις προϋποθέσεις - και πάλι θεωρητικά- να παραμένουν συντονισμένα. Ομως στην πράξη ο συντονισμός ενός συστήματος μπορεί να "ξεφύγει", εξ' αιτίας κάποιας μεταβολής των τιμών των υλικών από την υπερβολική αλλαγή της θερμοκρασίας, από γήρανση, από κραδασμούς ή από την επιλογή ενός ακατάλληλου κρυστάλλου.

Η κατάσταση συντονισμού επηρεάζει την εμβέλεια του συστήματος και την αντίδρασή του στις κάθε είδους παρεμβολές. Γι' αυτό κάθε χρόνο (ή συχνότερα ανάλογα με την χρήση) πρέπει να στέλνουμε το σύστημα για έλεγχο συντονισμού στο service.


Προστάτεψε τον πομπό από τους κραδασμούς κατά την μεταφορά του με το αυτοκίνητο σε βαλιτσάκι με σφουγγάρι.

Ενα σημείο που παραβλέπεται συχνά είναι τα όρια των συχνοτήτων που μπορούν να δεχτούν ένας δέκτης και ένας πομπός και να παραμείνουν συντονισμένοι. Για παράδειγμα, το ότι ένα σύστημα "λειτουργεί" στους 35 MHz δεν σημαίνει ότι μπορεί να δεχθεί ανεξέλεγκτα κρυστάλλους από 34.010 έως 35.990 MHz. Τα όρια που το σύστημα παραμένει συντονισμένο με την αλλαγή κρυστάλλων μέσα στην μπάντα του είναι περιορισμένα και υποδεικνύονται από τον κατασκευαστή του.

Πιο συγκεκριμένα, άλλες τιμές στα κυκλώματα χρειάζεται ένα σύστημα 35 MHz για να λειτουργεί σωστά στην περιοχή από 35.010 έως 35.250 (Band "A") και άλλες από 35.820 έως 35.920 (Band "B"). Για να αλλάξεις από την μπάντα "Α" στην μπάντα "Β" χρειάζεται άλλο module εκπομπής και άλλος δέκτης.

Σε άλλη περίπτωση, ένα σύστημα που δέχεται επίσημα κρυστάλλους σε μία περιοχή, π.χ. από 72.010 έως 72.990, μπορεί στη μία άκρη να είναι λιγότερο συντονισμένο απ' ότι στην άλλη, ή να είναι συντονισμένο πολύ καλά στις μεσαίες συχνότητες αυτής της περιοχής και να χάνει λίγο στα δύο άκρα.

Αν το σύστημα έχει τον κρύσταλλο κολλημένο στην πλακέτα πρέπει να υποθέσουμε ότι ο συντονισμός έχει επιτευχθεί με την τιμή του συγκεκριμένου κρυστάλλου. Αυτή η εκδοχή ενισχύεται αν στην κάσα του δέκτη ή του πομπού έχει κολληθεί ετικέττα που αναγράφεται η συγκεκριμένη συχνότητα (αυτό δεν ισχύει για την αναγραφή της συχνότητας στο εξωτερικό χαρτόκουτο του συστήματος). Σ' αυτές τις περιπτώσεις αν χρειαστεί να αντικατασταθεί, ο κρύσταλλος - έστω της ίδιας ονομαστικής συχνότητας - θα πρέπει να ξαναελεγχθεί ο συντονισμός του συστήματος και πιθανόν να χρειαστεί ρύθμιση.

Συμπέρασμα

Μπορούμε να αλλάζουμε κρυστάλλους μόνο μέσα στα όρια της μπάντας που ορίζει ο κατασκευαστής, και μόνο με κρυστάλλους της αποδοχής του.
Δεν είναι διαφημιστικό κόλπο το ότι όλοι οι κατασκευαστές επιμένουν να χρησιμοποιείς κρυστάλλους της ίδιας μάρκας με το σύστημα, αφού μόνο μέσω αυτών μπορούν να εγγυηθούν την απαιτούμενη πιστότητά του.

Εκπομπή της κεραίας

Το σήμα που εκπέμπει ο πομπός βγαίνει από το πλάϊ της κεραίας. Αντίθετα, από την κορυφή της κεραίας δεν εξέρχεται σήμα, δημιουργώντας ένα "κώνο σιωπής". Γι' αυτό είναι λάθος να σημαδεύεις το μοντέλο με την άκρη της κεραίας του πομπού.
Υπάρχουν πομποί που μπορείς να γυρίσεις την κεραία σε πλάγια θέση.

Αλλά εξ' ίσου σημαντική είναι και η γωνία λήψης της κεραίας του δέκτη. Η καλύτερη επικοινωνία (μεγαλύτερη εμβέλεια) επιτυγχάνεται όταν οι κεραίες πομπού - δέκτη είναι παράλληλες μεταξύ τους, και η χειρότερη (μικρότερη εμβέλεια) όταν βρίσκονται η μία στην προέκταση της άλλης.
Το μήκος και η διατομή του καλωδίου της κεραίας του δέκτη είναι δύο παράμετροι που συμμετέχουν στον συντονισμό του δέκτη. Αυτά τα δύο στοιχεία δεν πρέπει να αλλάζουν.

Η σωστή εγκατάσταση του δέκτη στο σκάφος περιγράφεται στο κεφάλαιο "Η εγκατάσταση του συστήματος τηλεκατεύθυνσης".

Επαναλαμβάνουμε ότι κοντά στο έδαφος η εμβέλεια μειώνεται σημαντικά και επικίνδυνα. Η τροχοδρόμηση και η χαμηλή πτήση σε μεγάλη απόσταση είναι οι πιό επίφοβες φάσεις για απώλεια επικοινωνίας πομπού - δέκτη. Η τροχοδρόμηση πρέπει να γίνεται πάντα με ανεπτυγμένη την κεραία του πομπού και μόνο έξω από τα pits.

Αλήθεια, πότε καθάρισες για τελευταία φορά την κεραία του πομπού σου από τα λάδια;

Η κατάσταση των μπαταριών τροφοδοσίας

Το σύστημα τηλεκατεύθυνσης θα λειτουργεί σωστά με την προϋπόθεση ότι τροφοδοτείται σωστά με ρεύμα.
Οτι αφορά τις πηγές τροφοδοσίας των συστημάτων τηλεκατεύθυνσης θα τα βρείς στα ιδιαίτερα κεφάλαια της ενότητας "ηλεκτρικά στοιχεία" (μπαταρίες).

 

Η επίδραση του καιρού

Απόφυγε την λειτουργία του συστήματος εκτός των ορίων θερμοκρασίας (-15 έως +55 βαθμοί). Στην Ελλάδα είναι απίθανο να πάει κανείς να πετάξει όταν η θερμοκρασία είναι κάτω από το "μηδέν". Τις καλοκαιρινές ημέρες όμως - στα μεσοδιαστήματα των πτήσεων - προστάτευε και τον πομπό και το αεροπλάνο σε σκιά. Αν είσαι αναγκασμένος να πετάξεις παρ' όλο ότι ψιχαλίζει (π.χ. σε αγώνες), προστάτεψε τον πομπό με ένα κάλυμα από νάϋλον.

[ Παρεμβολές ]


 

Πρώτη σελίδα/Home Περιεχόμενα