Κριτές και γραμματείς επί το έργον - Πανελλήνιος αγώνας F3A στα Σπάτα - περί το 1986. |
Η Προπόνηση και ο Αγώνας | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[ τριμάρισμα F3A - Α' μέρος ] - [ Β' μέρος ] - [ Γ' μέρος ]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑΕυθείες γραμμές
![]() Κάθε μανούβρα αρχίζει και τελειώνει με μία ευθεία οριζόντια γραμμή. Πολλές μανούβρες έχουν ευθείες γραμμές σε 45ο ή 60ο ή σε κατακόρυφη θέση. Η προπόνηση πρέπει να περιλάβει ένα ιδιόρρυθμο pattern που να αποτελείται μόνο από ευθείες γραμμές την μία μετά την άλλη, σε ορθόδοξη ή ανάποδη πτήση, κατακόρυφη άνοδο και κάθοδο, και σε 45ο ή 60ο. Μη κουνάς τα φτερά προσπαθώντας να δείς το κάτω μέρος του μοντέλου για να αντιληφθείς την κλίση του. Ιχνος και πορείαΙχνος είναι η διαδρομή του κέντρου βάρους του μοντέλου. Πορεία είναι η σκόπευση της ατράκτου (η γωνία του άξονα της ατράκτου ως προς το ίχνος του).
![]() Οι ακροβασίες κρίνονται με βάση του ίχνος του μοντέλου. Το σχέδιο δείχνει χαρακτηριστικά την διαφορά τους. Ενα μοντέλο προσπαθεί να κάνει κατακόρυφη άνοδο, στο παράδειγμα 1 + 2 κόντρα στον άνεμο και στο άλλο παράδειγμα 3 + 4 με τον άνεμο να φυσάει από τη δεξιά πλευρά του. Στις περιπτώσεις 1 και 3 το μοντέλο έχει κατακόρυφη πορεία αλλά ο άνεμος το εκτρέπει. Το ίχνος του είναι κεκλιμένο. Αυτή η εκτέλεση δεν είναι η σωστή. Στις περιπτώσεις 2 και 4 το μοντέλο έχει στριμμένη την μύτη προς τον άνεμο, αντισταθμίζει την εκτροπή και το ίχνος του είναι κατακόρυφο (ενώ η πορεία του είναι κεκλιμένη). Αυτή είναι η σωστή εκτέλεση έστω και αν στην πράξη δεν φαίνεται όμορφο. Διορθώσεις για το επιθυμητό ίχνοςΟταν το μοντέλο είναι τριμαρισμένο ο χειριστής του μπορεί να του αλλαξει πορεία και σαν συνέπεια να αλλάξει το ίχνος του χωρίς να φανεί σαν παράπτωμα για απώλεια βαθμών. Πολλές φορές γίνεται τόσο μαλακά που δεν το αντιλαμβάνεται κανείς. Το βασικότερο πηδάλιο για διορθώσει σε πλάγιους ανέμους (αλλαγή της πορείας δεξιά - αριστερά), είναι το rudder. Οποιος πετάει pattern πρέπει να συνηθίσει να δίνει πάντα την σωστή κίνηση του rudder (διεύθυνση και ποσοστό) χωρίς να μπερδεύεται από τις τέσσερεις πιθανές θέσεις του μοντέλου:
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ PATTERNΥποθέτουμε ότι έχεις ένα τριμαρισμένο μοντέλο και ξέρεις να το πετάς. Σε συμβουλεύουμε να ακολουθήσεις τα στάδια που αναφέρονται στην συνέχεια.Α΄στάδιοΣτόχος του Α΄στάδιου είναι να συνηθίσεις να πετάς μόνο μέσα στα όρια του "κουτιού" (box).![]() Μετά την απογείωση, που γίνεται πάντα κόντρα στον άνεμο, κάνε μία στροφή μακρυά και έλα πίσω παράλληλα με τον διάδρομο, σε απόσταση 150-175 μέτρων και σε ύψος 40-50 μέτρων. Προσπάθησε να ακολουθήσεις ένα ίχνος παράλληλο με τον διάδρομο. Σκοπός είναι να κρατήσεις αυτή την ευθεία χωρίς να αλλάξεις διεύθυνση ή ύψος. Μην αφήσεις το μοντέλο να απομακρυνθεί πολύ. Πριν φθάσεις στις 60 μοίρες, το πλάγιο όριο του box, κάνε ένα "half reverse cuban eight", για να ξανάρθεις κόντρα με τον άνεμο σε ευθεία οριζοντία. Η έξοδος από την στροφή πρέπει να σε βγάλει στο ίδιο ύψος, στην σωστή κατεύθυνση παράλληλα με τον διάδρομο και στην σωστή απόσταση από αυτόν. Στην άλλη άκρη του box κάνε πάλι ένα "half reverse cuban eight" για να βρεθείς στο ίδιο ύψος και επίπεδο αλλά με τον άνεμο στην ουρά. Εναλλακτικά μπορείς να στρίβεις με το "hupty bump" με μισό roll στην άνοδο. Ολοκλήρωσε όλη την πτήση επαναλαμβάνοντας το ίδιο θέμα, προσπαθώντας να κρατάς το μοντέλο μέσα στα όρια του box. Αν κουραστείς από την προσπάθεια, πέτα λίγο ελεύθερα. Αφιέρωσε πολλές πτήσεις σ' αυτή την βασική άσκηση.
Β' στάδιοΣτόχος του Β'στάδιου είναι να συνηθίσεις να κάνεις τις κεντρικές μανούβρες συμμετρικά στο μέσον του box χωρίς να αλλάζεις κατεύθυνση ή ύψος.Καθώς έρχεσαι κόντρα στον άνεμο κάνε ένα μόνο "inside loop". Προσπάθησε να ολοκληρώσεις την ακροβασία στο κατακόρυφο επίπεδο χωρίς να αλλάξεις κατεύθυνση. Μετά την έξοδο συνέχισε έως την άκρη του box και κάνε την στροφή turnaround που προτιμάς. Καθώς τώρα έρχεσαι μαζί με τον άνεμο κάνε ένα μονο "roll". Προσπάθησε να διατηρήσεις το ύψος και την κατεύθυνση. Συνέχισε επαναλαμβάνοντας το ίδιο θέμα: loop κόντρα στον άνεμο, στροφή turnaround, roll μαζί με τον άνεμο, στροφή turnaround κ.ο.κ. ![]() Σιγά σιγά προσπάθησε το επάνω μέρος των ακραίων στροφών και του loop να φθάνουν στο ίδιο ύψος και μάλιστα στην γωνία 60ο. Το loop να είναι όσο πιό στρογγυλό μπορείς. Η έξοδός του να είναι στο ίδιο σημείο με την είσοδό του. Το roll να μην είναι πολύ γρήγορο (περίπου στα 2 δευτερόλεπτα). Να αρχίζει νωρίτερα από το μέσον του box, και να τελειώνει μετά από αυτό συμμετρικά. Ανάλογα με την πρόοδό σου μπορείς να στρίβεις και με άλλες turnaround μανούβρες που αναφέρονται στο pattern F3A-GR. Μπορείς επίσης να κάνεις το τετράγωνο loop αντί για το στρογγυλό loop, και δύο roll αντί για ένα. Αλλες μέρες ο άνεμος θα φυσάςι από αριστερά και άλλες από τα δεξιά σου. Θα πρέπει να μάθεις να κάνεις τις ακροβασίες με την σωσή τους σειρά και κατεύθυνση ανάλογα με την φορά του ανέμου.
Γ' στάδιοΕκπαίδευση σε κάθε μανούβρα.Πολλοί προτιμούν να πετάνε κάθε μανούβρα χωριστά, για την μάθουν. Μπορείς να κάνεις το ίδιο αρκεί να τις κάνεις στην σωστή κατεύθυση ως προς τον άνεμο. Προσπάθησε να μη κουνάς τα φτερά για να δεις το κάτω μέρος του μοντέλου για να αντιληφθείς την κλίση του. Οταν μαθαίνεις τις νέες ασκήσεις πέτα ψηλότερα για κάθε ενδεχόμενο. Ολες οι ασκήσεις αρχίζουν και τελειώνουν σε ευθεία οριζόντια πτήση. Οι κεντρικές ασκήσεις αρχίζουν και τελειώνουν με την ίδια κατεύθυνση, ενώ οι turnaround τελειώνουν με αλλαγή 180ο από την κατεύθυνση της εισόδου. Εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά η είσοδος και η έξοδος είναι στο ίδιο ύψος. Αν η άσκηση έχει περισσότερα απο ένα loop, τα ίχνη τους πρέπει να συμπίπτουν.Ομοίως αν άσκηση έχει περισσότερα του ενός roll αυτά πρέπει να έχουν τον αυτό ρυθμό περιστροφής. Ολες οι ασκήσεις που έχουν 1/2 ή 1/4 roll έχουν μικρές παύσεις ίσου μήκους πριν και μετά τα rolls εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Δ' στάδιοΕξάσκηση στην εκτέλεση των ακροβασιών του pattern F3A-GR με την σωστή σειρά. (οι περιγραφές των ασκήσεων υπάρχουν στους κανονισμούς)Μετά την απογείωση ακολούθησε την υποχρεωτική πορεία "take off sequence" για να ξανάρθεις κόντρα στον άνεμο. Κάνε την πρώτη κεντρική ακροβασία, το inside loop και στρίψε με το half reverse cuban 8. Κάνε μαζί με τον άνεμο τα δύο rolls, συμμετρικά στην μέση του box. Το σημείο που τελειώνει το πρώτο και αρχίζει το δεύτερο να είναι ακριβώς στην μέση. Στρίψε με stall turn (μπορεί να γίνει είτε προς τα δεξιά είτε προς τα αριστερά). Συνέχισε με το square loop στο κέντρο και στρίψε με humpty bump. Υπάρχουν πολλές ελεύθερες παραλλαγές του humpty bump που σου επιτρέπουν να διορθώσεις την θέση σου, προς τα μέσα ή προς τα έξω του box αν έχεις ξεφύγει. Τις πρώτες φορές μην προχωρήσεις παρακάτω. Επανάλαβε το ίδιο κομμάτι του pattern, έως ότου τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά. Δεν εννοούμε το αν οι ασκήσεις θα έπαιρναν μεγάλο βαθμό σε ένα αγώνα, αλλά το αν μπορείς να κρατήσεις το μοντέλο μέσα στο box, να αρχίζεις τις ασκήσεις στο σωστό ύψος, να ανεβαίνεις πάντα στο ίδιο ύψος και να βγαίνεις στο ίδιο ύψος. Να μην αλλάζεις το επίπεδο πτήσης. Αρχισε να προσθέτεις μία-μία από τις υπόλοιπες ασκήσεις στο παραπάνω γκρούπ έως ότου μπορείς να πετάς όλο το pattern χωρίς διακοπή ή λάθη. Στις ακροβασίες που σε οδηγούν να αλλάξεις αναγκαστικά ύψος φρόντισε να αρχίζεις και να τελειώνεις στα αντίστοιχα ύψη που έχεις καθορίσει με τις προηγούμενες ασκήσεις. Ε' στάδιοΤελειοποίηση. Επιτυγχάνεται με προπόνηση. Το στάδιο αυτό δεν τελειώνει ποτέ. Η προπόνηση περιλαμβάνει την φάση του τριμαρίσματος, την φάση της ρύθμισης των παραμέτρων του κινητήρα, την φάση της τελειοποίησης των ελιγμών και την πιθανή φάση της γνωριμίας με ένα νέο χώρο πτήσεων. Πέρα από αυτά πρέπει να προπονηθείς για πτήση σε νηνεμία και σε δυνατό άνεμο, σε διάφορες διευθύνσεις ανέμου, και με τον ήλιο στις πιό ενοχλητικές θέσεις.
Ο βοηθόςΘα αναρωτηθείς βέβαια αν όλοι θυμούνται την σειρά των ασκήσεων. Δεν είναι ανάγκη. Αν και με την επανάληψη μαθαίνει κανείς την σειρά, υπάρχει πάντα ένας βοηθός και στην προπόνηση και στον αγώνα, που αναγγέλει εγκαίρως στον χειριστή ποιά άσκηση ακολουθεί. Φρόντισε να βρεις ένα καλό βοηθό. Αυτός θα σε βοηθάει επίσης να βάλεις μπροστά το μοντέλο, θα το πηγαίνει στο σημείο ελέγχου του θορύβου και τέλος στο σημείο απογείωσης. Κανείς δεν ρισκάρει να τροχοδρομήσει σε επίσημο αγώνα.Τα σημάδιαΔεν είναι εύκολο να κρατιέσαι στην απόσταση 150-175 μέτρων. Στείλε μερικές φορές ένα άλλο βοηθό να σταθεί σ' αυτή την απόσταση και να σου κάνει σινιάλο αν περνάς πιο μέσα ή πιο έξω από αυτή την απόσταση για να συνηθίσεις. Τα ακραία όρια είναι πιό εύκολα να τα υπολογίσεις. Βάλε σημάδι κάποιο χαρακτηριστικό σημείο του ορίζοντα, κορυφή, δένδρο, σπίτι, κ.λ.π.Στους μεγάλους αγώνες υπάρχουν πυλώνες που σημαδεύουν τις άκρες και το κέντρο του box (τοποθετημένοι σε μία ευθεία 150 μέτρα από την θέση του χειριστή), δεν είναι τόσο εύκολο να τους δεις επειδή κοιτάς συνεχώς το μοντέλο. Ο βοηθός μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμος στις δύο αυτές περιπτώσεις λέγοντάς σου που βρίσκεσαι και πότε πλησιάζεις τα άκρα και το κέντρο. Το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος δεν είναι εύκολο να το υπολογίσεις με ακρίβεια την ώρα που πετάς, αλλά το ίδιο πρόβλημα έχουν και οι κριτές. Στην προπόνηση ο βοηθός μπορεί να σηκώσει το χέρι του σ' αυτή την γωνία ή να κρατήσει ένα τρίγωνο 60ο δίπλα στα μάτια σου για να πάρεις πρόχειρα μια εικόνα. Τα περισσότερα μοντέλα των αρχαρίων περιορίζουν το ύψος των ανόδων τους ανάλογα με την ισχύ του κινητήρα. Είναι απίθανο να ανέβεις κατακόρυφα πολύ περισσότερο από 60ο παρά μόνο αν πετάς πολύ κοντά σου. Το κατώτερο ύψος του box δεν ορίζεται από τον κανονισμό. Στόχευσε για ένα ύψος περίου 15ο σε σχέση με τον ορίζοντα. Αν το κατώτατο ύψος είναι πολύ ψηλά: οι μανούβρες θα δείχνουν συμπιεσμένες. Αν είναι πολυ χαμηλά: το μοντέλο θα επηρεάζεται περισσότερο από τις αναταράξεις που υπάρχουν κοντά στο έδαφος. Μην συνηθίσεις να βάζεις σημάδι τις κορυφές των δένδρων. Δεν είναι πάντα στην ίδια οπτική γωνία, σε διαφορετικά μοντελοδρόμια. Ακόμα χειρότερα, μπαίνοντας στο πεδίο των κορυφών των δένδρων δίνεις στους κριτές ένα άξονα αναφοράς για αυστηρότερη κρίση.
Ο ΑΓΩΝΑΣΟ στόχος σου σαν αγωνιζόμενος είναι να πάρεις την μεγαλύτερη βαθμολογία σε κάθε άσκηση. Για να το πετύχεις δεν αρκεί να ξέρεις να εκτελείς απλά τις ασκήσεις. Πρέπει να έχεις στο μυαλό σου την εικόνα της τέλειας άσκησης και να προσπαθείς να την πλησιάσεις όσο γίνεται. Το πως ορίζεται η τέλεια άσκηση και το πως βαθμολογείται κάθε μία στην πράξη, αναπτύσσεται στην συνέχεια.Οι βασικές αρχές για την σωστή κρίση των ασκήσεων ενός τ/κ ακροβατικού μοντέλου βασίζονται στην ακρίβεια με την οποία το μοντέλο προσομοιάζει με ένα πραγματικό ακροβατικό αεροσκάφος. Τα βασικά κριτήρια είναι: Α) Η ακρίβεια της άσκησηςΗ άσκηση κατ' αρχή πρέπει να είναι αναγνωρίσιμη. Να έχει δηλαδή σωστή διαγράμμιση στον χώρο σύμφωνα με την περιγραφή της. Η έννοια της ακρίβειας περιλαμβάνει επίσης την διεύθυνση της άσκησης καθώς και την ευδιάκριτη αρχή και το τέλος της. Η απουσία της ευθείας οριζοντίας πριν από κάθε άσκηση είναι λόγος για αφαίρεση βαθμών. Συγχρόνως η απουσία ευθείας οριζοντίας κατά την έξοδο φανερώνει ότι κάτι δεν πήγε καλά στην διάρκεια της άσκησης και είναι επίσης λόγος για αφαίρεση βαθμών.Β) Η τοποθέτηση και παρουσίαση της άσκησηςΓια να πετύχεις τελειότητα πρέπει να τοποθετήσεις τις ασκήσεις κατά τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολο να κριθούν. Αν πετάς πολύ μακρυά, οι κριτές υποθέτουν ότι απομακρύνθηκες για να καλύψεις πιθανά λάθη. Οι κεντρικές ασκήσεις πρέπει να είναι τοποθετημένες συμμετρικά στο κέντρο του πλαίσιου, οι δε ακραίες να μην υπερβαίνουν τα όριά του.Εάν εκτελεστούν ασκήσεις πολύ ψηλά ή πολή κοντά στους κριτές είναι λόγος για αφαίρεση βαθμών. Πάγια τακτική είναι ο μηδενισμός άσκησης που έστω και ένα μέρος της έγινε πίσω από την θέση των κριτών. Γ) Το μέγεθος και οι διαστάσεις της άσκησηςΤο μέγεθος και οι διαστάσεις της άσκησης είναι σε άμεση συνάρτηση με το μέγεθος του μοντέλου, με την κανονική του ταχύτητα, με το μέγεθος του box και με την απόσταση από τους κριτές. Ετσι ένας αθλητής με μικρό μοντέλο πετά συνήθως πιό κοντά από ένα άλλο με μεγάλο, ώστε η εντύπωση για το μέγεθος της άσκησης να είναι σχεδόν ίδια. Στόχος είναι να γεμίζεις με τις ασκήσεις σου το box.Δ) Η χάρη και η ομορφιά της άσκησηςΟΙ δύο αυτοί παράγοντες σχετίζονται και αυτοί με τα παραπάνω. Πάντα πρέπει να υπάρχει σαν μέτρο σύγκρισης ένα πραγματικό ακροβατικό αεροπλάνο. Ενα τέλειο slow roll πρέπει να είναι σταθερό από την αρχή ως το τέλος καθώς επίσης η ακτίνα ενός τέλειου loop πρέπει να είναι και αυτή σταθερή. Ενα μεγάλο αεροπλάνο δεν μπορεί να κάνει πολύ κλειστά κοψίματα άρα ούτε το μοντέλο πρέπε να τα κάνει έστω κι αν μπορεί.Η βαθμολογίαΣτην πράξη ο κριτής θεωρεί ότι η άσκηση ξεκινάει με τον μέγιστο βαθμό "10", και από αυτόν αφαιρεί βαθμούς, ανάλογα με τα λάθη που θα γίνουν στην διάρκεια της εκτέλεσής της, όπως:
Τα πιθανά λάθη κάθε άσκησης στον κανονισμό αγώνων. Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται ένας τρόπος βαθμολογίας.
Μία από τις οδηγίες των κριτών είναι να αφαιρούν ένα βαθμό για κάθε 15 μοίρες εκτροπή από την ορθή θέση του μοντέλου, όπως δείχνει ο παραπλεύρως πίνακας.
Οι παράγοντες "απόδοση" του κινητήρα ή η "δυσκολία" της άσκησης δεν υπολογίζονται από τον κριτή όταν βαθμολογεί τις ασκήσεις. Η δυσκολία της άσκησης όμως παίζει ρόλο, γι' αυτό αφού ολοκληρωθείη πτήση ο βαθμός κάθε άσκησης πολλαπλασιάζεται, με ένα συντελεστή, που εκφράζει την δυσκολία της (K=1,K=2,K=3,K=4). Το πως βγαίνει η βαθμολογία της πτήσης και η κατάταξη των αθλητών, μπορείς να το διαβάσεις στους κανονισμούς.
Την ημέρα του αγώναΤο πρωϊ του αγώνα πήγαινε νωρίς στο μοντελοδρόμιο, άπλωσε με ηρεμία τα εργαλεία σου, ετοίμασε το μοντέλο και κάνε μία απλή πτήση χωρίς πίεση για να ελέγξεις την τροφοδοσία του κινητήρα και τα trim του πομπού. Μετά έχε υπ' όψη σου ότι όσο περνάει η ώρα και αυξάνει η θερμοκρασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ξαναρυθμίσεις την βελόνα του μίγματος. Παράδοσε τον πομπό στην γραμματεία κατά προτίμηση μέσα σε ένα κλειστό κουτί. Δεν υπάρχει χειρότερη στιγμή όταν, παίρνοντας πίσω τον πομπό για την επίσημη πτήση, διαπιστώσεις ότι κάποιος έχει πειράξει κατά λάθος τα trim.Ακολούθησε την ίδια διαδιασία εκκίνησης του κινητήρα όπως και στην προπόνηση. Ο βοηθός θα το πάει στο σημείο της μέτρησης του θορύβου και μετά στο μέσον του διαδρόμου. Απογειώσου και κάνε την μακρύτερη διαδικασία απογείωσης που επιτρέπει ο κανονισμός για να ηρεμήσεις και να τριμάρεις αν χρειάζεται κάποιο πηδάλιο. Αν χάσεις κάποια άσκηση δεν πειράζει. Ο αντίπαλος μπορεί να χάσει δύο. Η κάθε άσκηση στο turnaround pattern έχει την θέση και την σειρά της. Στην περίπτωση που δεν κάνεις μία άσκηση, πρέπει να συνεχίσεις με την επόμενη στην σειρά άσκηση στην θέση που της ανήκει. Μην προσπαθήσεις να επαναλάβεις την ίδια άσκηση, και μην εκτελέσεις άσκηση στην σειρά άλλης, ιδίως ένα πέρασμα χωρίς άσκηση, γιατί έτσι και όλες οι επόμενες θα εκτελεστούν σε λάθος θέση, και θα μηδενιστούν. Μετά την προσγείωση δώσε τον πομπό στην γραμματεία, έλεγξε το μοντέλο, βάλε ένα πανί γύρω από το καρμπυρατέρ να μην πάει σκόνη και περίμενε να ξανάρθει η σειρά σου. Δύο πτήσεις πριν την σειρά σου βάλε καύσιμο και όταν πετάει ο προηγούμενος από εσένα, πάρε τον πομπό σου από την γραμματεία για να ελέξγεις τα πηδάλια, ιδίως το ανασυρόμενο σύστημα. Μη δοκιμάσεις κάτι πρώτη φορά στον αγώνα (έλικα, μπουζί, καύσιμο), αν δεν το έχεις δοκιμάσει προηγουμένως στην προπόνηση.
[ εισαγωγή στην F3A ] - [ οι ακροβασίες ] - [ η σημερινή πραγματικότητα ] - [ το pattern F3A-GR ] - [ aresti ][ τριμάρισμα F3A - Α' μέρος ] - [ Β' μέρος ] - [ Γ' μέρος ] |
![]() |
![]() |