Κινητήρες "ABC" |
[ Τύποι κινητήρων ] - [ Τα μέρη των κινητήρων ] - [ Αρχή λειτουργίας ] - [ Ο κυβισμός ] - [ Η εκκίνηση ] - [ Το καρμπυρατέρ ] - [ Το στρώσιμο ] - [ Σιγαστήρες ] - [ Συντονιζόμενες εξατμίσεις ] - [ Ροπή και Ισχύς ] - [ Φροντίδα - Συντήρηση ] - [ Βάσεις ] - [ Ψύξη ] - [ Δεξαμενές υγρών καυσίμων ] - [ Το μπουζί πυράκτωσης ] - [ Καύσιμα ] - [ Η έλικα ] |
Οι ABC λύνουν ή γεννούν προβλήματα;Η τεχνολογία ABC στους δίχρονους αερομοντελιστικούς κινητήρες μου θυμίζει λίγο την τεχνολογία PCM στα συστήματα τηλεκατεύθυνσης, που χωρίς να είναι αναγκαία, κοστίζει περισσότερο και στην αρχή που την αγοράζεις και στο τέλος που θα σπάσεις εξ’ αιτίας της το μοντέλο.Υπάρχουν άτομα στον χώρο μας που ορκίζονται ότι οι κινητήρες τύπου «ABC» είναι η έκφραση της απόλυτης μεταλλουργίας και ώριμης τεχνολογίας, που ξεκινάνε εύκολα, χρειάζονται μόνο ένα σύντομο στρώσιμο (ακούγεται ότι ούτε κι΄ αυτό χρειάζεται) και ότι αποδίδουν μεγαλύτερη ισχύ. Στον αντίποδα, οι καθημερινοί αερομοντελιστές ανακαλύπτουν στην πράξη ότι αυτές οι μηχανές έχουν προβλήματα διατήρησης της ισχύος τους, δεν ανταποκρίνονται καλά στην προσπάθεια αυξομείωσης των στροφών, και δεν κρατάνε σωστό ρελαντί. Τι ακριβώς συμβαίνει; Τι σημαίνει «ABC», «ΑΒΝ», «AAC», «ΑΒL»;Ο όρος ABC σημαίνει ότι το έμβολο είναι φτιαγμένο από αλουμίνιο (Aluminum), και το χιτώνιο είναι από μπρούντζο (Bronze). Τα δύο αυτά μέταλλα έχουν παραπλήσιους συντελεστές διαστολής, και πιο συγκεκριμένα ο μπρούντζος διαστέλλεται λίγο περισσότερο από το αλουμίνιο, άρα θεωρητικά στην θερμοκρασία λειτουργίας θα διατηρείται μία απόσταση μεταξύ τους, και δεν θα υπάρχει ο κίνδυνος να «κολλήσουν». Επειδή όμως ο μπρούντζος είναι μαλακό μέταλλο, για να αντέξει στις τριβές με το έμβολο, η εσωτερική του επιφάνεια επιστρώνεται με ένα ανθεκτικότερο μέταλλο, στην περίπτωση το χρώμιο (Chromium).Επικουρικά αναφέρουμε ότι το έμβολο αλουμινίου γίνεται από κράμα με μεγάλη περιεκτικότητα σε πυρίτιο, για να αποκτήσει και αυτό ανάλογη αντοχή. Ολοι οι κινητήρες με τα χαρακτηριστικά ABC, ABN, AAC, ΑΒL, θεωρούνται ότι ακολουθούν ισότιμη μεταλλουργία, και φτιάχτηκαν με την ίδια φιλοσοφία, αλλά φυσικά έχουν διαφορές στα μέταλλα ως εξής: Ο κινητήρας με το διακριτικό ΑΒΝ, έχει και πάλι έμβολο από αλουμίνιο και χιτώνιο από μπρούντζο, αλλά αντί για χρώμιο το εσωτερικό του κυλίνδρου επιστρώνεται με νικέλιο (Nickel). Αυτή η παραλλαγή γίνεται στα κράτη που απαγορεύεται η χρήση χρωμίου. Όταν φέρει το διακριτικό AAC, σημαίνει ότι το έμβολο και το χιτώνιο είναι φτιαγμένα από αλουμίνιο, και η επίστρωση είναι χρώμιο. Αυτή η παραλλαγή είναι ελαφρύτερη. Ο νεώτερος όρος είναι ο ΑΒL. Το Α αντιστοιχεί και πάλι σε έμβολο από αλουμίνιο, αλλά το BL σημαίνει Bimetallic Liner δηλαδή διμεταλλικό χιτώνιο, απλά δεν θέλουν να μας πουν ακριβώς ποιά είναι αυτά, αν και μάλλον είναι ο μπρούντζος με επίστρωση Nicasil. Εν γένει αν η επιμετάλλωση του χιτώνιου δεν έχει γίνει με σωστό τρόπο, θα ξεφλουδίσει κατά την χρήση, και μάλιστα πολύ σύντομα, Αν και η μεταλλουργία ABC μπορεί να εφαρμοστεί και σε δίχρονους και σε τετράχρονους κινητήρες, εδώ θα ασχοληθούμε μόνο με τους δίχρονους ABC. Γιατί βγήκαν στην αγορά οι ABC;Ο λόγος που το 1968 παρήχθησαν μαζικά οι πρώτοι μοντελιστικοί κινητήρες ABC, ήταν γιατί οι κατηγορίες ταχύτητας ζητούσαν πιο γρήγορους κινητήρες.Ετσι αφαίρεσαν το ελατήριο και υιοθέτησαν την μεταλλουργία ABC. Το ελατήριο αφ’ ενός παράγει τριβή, και αφ’ ετέρου στις μεγάλες ταχύτητες δεν κάθεται σωστά στην θέση του αλλά αιωρείται. Οι πρώτοι μοντελιστικοί κινητήρες ABC ήταν πραγματικά πολύστροφοι. Σιγά –σιγά το marketing επέβαλε να κυκλοφορήσουν και οι υπόλοιποι κινητήρες καθημερινής χρήσης sport, σε μεταλλουργία ABC. Ο συναγωνισμός μεταξύ των κατασκευαστών οδηγήθηκε σε λάθος κατεύθυνση. Οι απλοί κινητήρες έγιναν και αυτοί πιο γρήγοροι και γύριζαν μικρότερη έλικα. Επρεπε να κυκλοφορήσουν οι τετράχρονοι για να αντιληφθεί και το marketing και οι καταναλωτές ότι η έλικα με μεγάλη διάμετρο έχει καλύτερη απόδοση, έστω και αν γυρίζει σε λιγότερες στροφές. Που βασίζεται ο κινητήρας ABC για να διατηρήσει συμπίεση;Χωρίς ελατήριο, η συμπίεση βασίζεται αποκλειστικά στην καλή συναρμογή των του εμβόλου με το χιτώνιο, προφανώς αφού διασταλούν στις διαστάσεις που ορίζει η θερμοκρασία λειτουργίας του. Αυτό ακούγεται ωραία αλλά δεν είναι απλό να επιτευχθεί στην πράξη.Η θερμότερη περιοχή του εμβόλου είναι στο επάνω μέρος του, και οι κατασκευαστές προβλέποντας την μεγαλύτερη διαστολή, δίνουν στο επάνω μέρος μικρότερη διάμετρο, δηλαδή το κάνουν κωνικό με διαφορά μερικών χιλιοστών του χιλιοστού. Ομοίως θερμότερο είναι και το επάνω μέρος του χιτώνιου (κυλίνδρου), και με την ίδια λογική του δίνουν εσωτερική κωνικότητα, δηλαδή το κάνουν στενότερο από το υπόλοιπο σώμα του. Αν γυρίσεις αργά με το χέρι την έλικα σε ένα αμεταχείρηστο ABC, θα διαπιστώσεις ότι καθώς το έμβολο φθάνει στο επάνω νεκρό σημείο, εμφανίζει δυσκολία να το περάσει. Η συναρμογή στην θερμοκρασία δωματίου είναι σφιχτή. Αυτή η κατάσταση δεν θεωρείται κατ’ αρχή ελάττωμα. Ο κατασκευαστής δεν μπορεί να προεξοφλήσει την ακριβή θερμοκρασία λειτουργίας του κινητήρα στην πράξη. Το μέγεθος της έλικας, το ποσοστό του λιπαντικού και του νιτρομεθάνιου, η προανάφλεξη από το μπουζί, η ρύθμιση του μίγματος με την μεγάλη βελόνα, η ψύξη της κεφαλής μέσα ή έξω από το κόουλ, είναι παράγοντες που δεν μπορεί να ελέγξει ο κατασκευαστής για να δώσει εξ’ αρχής μία ιδανική ανοχή. Ετσι αναγκάζεται να παραδώσει τον κινητήρα λίγο σφιχτό, και τον αφήνει να έρθει σε ιδανική συναρμογή (όσο αυτό είναι εφικτό) με την διαδικασία του στρωσίματος. Βέβαια κανείς δεν αποκλείει η πολύ σφιχτή συναρμογή να είναι αποτέλεσμα λάθους των μηχανημάτων παραγωγής. Αν υπάρχει σοβαρή αντίσταση στην περιστροφή του αμεταχείριστου κινητήρα, θέρμανε την κεφαλή με ένα πιστολάκι θερμού αέρα, για να διασταλεί ο κύλινδρος και να διευκολυνθεί η αρχική εκκίνηση. Οταν προχωρήσει το στρώσιμο, δεν θα υπάρχει ανάγκη για προθέρμανση. Τι παθαίνει ένας ABC αν δεν λειτουργεί στην ιδανική θερμοκρασία ;Οι ABC που προορίζονται για κατηγορίες ταχύτητας, και αναπτύσουν περισσότερες από 18.000 σ.α.λ., έχουν σταθερή διατομή καρμπυρατέρ, και λειτουργούν από την αρχή έως το τέλος της πτήσης σε μέγιστο - σταθερό - αριθμό στροφών, με μικρή έλικα.Όταν μία πτήση ταχύτητας φθάσει στο τέλος της, ο κινητήρας είτε σταματάει απότομα με εντολή του χειριστή, ή αφήνεται να κόψει από έλλειψη καύσιμου. Όπως γίνεται αντιληπτό, σ’ αυτούς τους αγωνιστικούς κινητήρες η θερμοκρασία λειτουργίας είναι πάντα σχεδόν ή ίδια (ας μην ξεχνάμε και ότι οι αερομοντελιστές που διαγωνίζονται σ’ αυτές τις κατηγορίες έχουν περισσότερες γνώσεις και ρυθμίζουν το μίγμα σωστά). Το τελευταίο πράγμα που θέλεις σε ένα ABC είναι να χαλαρώσει η συναρμογή του εμβόλου – χιτώνιου. Όταν χρησιμοποιήσεις καύσιμο με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε νιτρομεθάνιο, το χιτώνιο διαστέλλεται περισσότερο από το έμβολο, και η ανοχή μεγαλώνει. Αν επαναφέρεις το παλιό καύσιμο η ανοχή θα επανέλθει. Τα χειρότερα όμως συμβαίνουν όταν ο κινητήρας λειτουργήσει σε θερμοκρασία χαμηλώτερη από την ιδανική. Αν το χιτώνιο υπολείπεται σε θερμοκρασία απ’ ότι το έμβολο, δεν διαστέλλεται όσο πρέπει, και τα δύο μέταλλα θα αρχίσουν να τρίβονται μεταξύ τους. Ο στρωμένος κινητήρας θα ξαναστρώσει στην νέα χαμηλότερη θερμοκρασία. Αν μετά αυξηθεί η θερμοκρασία δεν θα μπορέσει να επανέλθει στην προηγούμενη σωστή συναρμογή. Αυτό συμβαίνει κατ’ αρχή στην εκκίνηση. Ο ABC φθείρεται κάθε φορά που παίρνει μπροστά και δεν έχουν διασταλεί τα μέταλλα. Αρα αμέσως μετά την εκκίνηση πρέπει να αυξηθεί γρήγορα η ταχύτητα λειτουργίας για να θερμανθεί και το χιτώνιο όσο πιο γρήγορα είναι δυνατό, και να διασταλεί στον βαθμό που πρέπει. Οσο πιο βραδεία είναι αύξηση της θερμοκρασίας λειτουργίας τους, τόσο πιο γρήγορα επέρχεται η φθορά. Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι το στρώσιμο του ABC πρέπει να γίνει σε μεγαλύτερη ταχύτητα και πτωχότερο μίγμα από ότι του κινητήρα με ελατήριο, και τον καταστρέφουν πριν ακόμα τον στρώσουν. Τέλος ο ABC φθείρεται κάθε φορά που κατεβάζουμε τις στροφές στο ρελαντί, ή ανοίγουμε την βελόνα και τον αφήνουμε να λειτουργεί μπουκωμένος, ή τον λειτουργούμε με καύσιμο με μικρότερη περιεκτικότητα σε νιτρομεθάνιο, αν και αυτό το τελευταίο, είναι μία λύση για να επαναφέρουμε την χαλαρή συναρμογή του εμβολοχιτώνιου μετά από κάποια φυσιολογική φθορά, σε κανονική. Ο ABC στρώνει πάντα με το ποσοστό νιτρομεθάνιου που θα χρησιμοποιηθεί και στις μετέπειτα πτήσεις. Ένα πράγμα είναι σίγουρο. Ότι όταν χαθεί η ιδανική συναρμοχή του εμβολοχιτώνιου ABC, έχει ήδη χαθεί και η απόδοσή του και στην ταχεία λειτουργία και στο ρελαντί. Γιατί ορισμένοι κινητήρες ABC για pylon δεν έχουν κανονικό καρμπυρατέρ R/C;Πράγματι οι αγωνιστικοί αυτοί κινητήρες (και αναφέρομαι στους Nelson κ.λ.π.) δεν έχουν κανονικό καρμπυρατέρ, αλλά απλό κόφτη της παροχής, ή ένα ψευδοκαρμπυρατέρ, που επιτρέπει να κατέβουν οι στροφές περίπου στο 75% πριν κόψει κι αυτό. Αυτό εφαρμόζεται για δύο λόγους:Πως αντιδρά ένας ABC στο φουλάρισμα;Εστω ότι η μεγάλη βελόνα έχει μείνει απείραχτη στο ιδανικό μίγμα λειτουργίας, από την προηγούμενη χρήση. Βάζουμε μπροστά και ανοίγουμε όλο το καρμπυρατέρ. Ενώ η μηχανή αρχικά πιάνει το μάξιμουμ των στροφών της, σχεδόν αμέσως ρίχνει την ταχύτητά της μερικές εκατοντάδες στροφές. Γιατί συμβαίνει αυτό;Η θερμοκρασία του εμβόλου και χιτωνίου μετά την εκκίνηση, αυξάνει σταδιακά, αν και πάντα η θερμοκρασία του δεύτερου υστερεί λίγο από αυτή του εμβόλου. Σε κάποιο σημείο - πριν σταθεροποιηθεί η θερμοκρασία τους στο μέγιστο αναμενόμενο, τα μέταλλα περνάνε από μία ιδανική σχέση θερμοκρασίας/διαστολής που δίνει την καλύτερη συναρμογή εμβόλου-χιτωνίου. Εκεί παίρνουμε και την μεγαλύτερη ταχύτητα. Η θερμοκρασία όμως συνεχίζει να ανέρχεται. Το χιτώνιο διαστέλλεται ακόμα περισσότερο από όσο το έμβολο, και οι ανοχές μεγαλώνουν. Σ’ αυτό το σημείο συμβαίνει η μικρή πτώση της ταχύτητας περιστροφής. Αυτό το φαινόμενο εμφανίζουν όλοι οι κινητήρες τύπου ABC. Η του ύψους ή του βάθους;Αν και υπάρχουν ακόμα και σήμερα ABC που η ιδανική συναρμογή του εμβόλου-χιτωνίου διαρκεί ένα μέρος μόνο μίας και μοναδικής πτήσης, σε γενικές γραμμές τα έμβολα του αλουμίνιου περιέχουν μεγάλες ποσότητες πυρίτιου που το κάνουν ανθεκτικό. Σ’ αυτή την περίπτωση το στρώσιμο αργεί πολύ.Ετσι δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι οι κινητήρες ABC ή θα ανεβαίνουν την σκάλα της απόδοσης (στρώνοντας) ή θα την κατεβαίνουν (μετά το στρώσιμο). Δεν κρατάνε την δυνατότητα της μέγιστης απόδοσης για πολύ καιρό. Η πτώση της ισχύος είναι το αποτέλεσμα της πτώσης των στροφών, και της ροπής. Όχι δεν φταίει το καύσιμο, οι ατμοσφαιρική πίεση, η λάθος έλικα ή κάτι άλλο. Η αλήθεια είναι ότι, όσο προσεκτικός και αν είναι ο αερομοντελιστής, ο ABC θα παρουσιάσει πτώση στην ισχύ του μέσα στην πρώτη ώρα (αφού στρώσει), κι αν δεν ακολουθήσει με σχολαστική προσοχή την διαδικασία στρωσίματος και ρύθμιση βελόνας, η φθορά και η απώλεια της ισχύος αναμένεται άμεσα. Το ότι ένας ABC που έχει περάσει στην κατηφόρα εξακολουθεί να γυρίζει την έλικα και να έλκει το μοντέλο κάνοντας τον θόρυβο που ικανοποιεί τους πολλούς δεν σημαίνει ότι έχει ξεφύγει από την μοίρα του. Απλά ο μέσος αερομοντελιστής αδιαφορεί για το τι ακριβώς θα έπρεπε να αποδίδει ένας ABC, και τον αντιμετωπίζει σαν ένα οιοδήποτε "καμμένο" κινητήρα.
Τι μας προσφέρει πλέον η αγορά;Επι τέλους τα νέα είναι καλά. Οι κατασκευαστές επανέφεραν το ελατήριο. Αν ανοίξεις ένα μοντελιστικό κατάλογο, θα δείς πόσοι κινητήρες είναι πλέον “ringed”.Δεκαετίες πειραματισμών και πρακτικής λειτουργίας στο μοντελοδρόμιο, έθεσαν ένα ερώτημα:
Η επόμενη (αναμενόμενη) γενιά θα είναι ο τύπος ABC-C. Αυτοί φέρουν «σιδερένιο» ελατήριο πίεσης Compression ring, στο οποίο βασίζεται η απόκτηση και διατήρηση της συμπίεσης. Δηλαδή οι κινητήρες αυτοί διατηρούν την αντικολλητική τεχνολογία ABC, αλλά με μεγαλύτερη ανοχή εμβόλου–χιτωνίου. Δεν πάσχουν από το πρόβλημα της μακρόχρονης διαδικασίας στρωσίματος ή της φθοράς του κλασσικού εμβολοχιτώνιου ABC. Και αν το ελατήριο φθαρεί, αλλάζει πολύ εύκολα και φθηνά, αν το συγκρίνουμε με το κόστος ενός ολόκληρου εμβόλου–χιτώνιου που θα χρειαζότανε ο κλασσικός ABC. Οπως είναι αναμενόμενο, προορίζονται να λειτουργήσουν σε ήπια περιοχή στροφών (8-10.000) γυρίζοντας μεγάλη έλικα όπως ακριβώς οι απλοί κινητήρες με το κλασσικό ελατήριο και οι τετράχρονοι. Ηδη είχαμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε τον τύπο ABC-D, όπου το ελατήριο είναι τύπου Dykes (διατομής 'L'), στο επάνω μέρος του εμβόλου, το οποίο δεν εξασκεί πίεση στην ηρεμία. Γιατί οι ABC-D και ABC-C δεν είναι ακόμα τόσο διαδεδομένοι;Γιατί η παραγωγή τους κοστίζει μερικά δολάρια περισσότερο. Το marketing επιμένει ακόμα ότι ο φθηνότερος κινητήρας πουλάει περισσότερο.Υπήρχε λοιπόν πάντα η λύση ανάμεσά μας αλλά την ρίξαμε κάτω από το χαλί στην προσπάθεια να παραχθεί η φθηνή μαζικής παραγωγής μηχανή ABC με θεωρητικές επιδόσεις; Το «φθηνό» δεν είναι πάντα η συμφερότερη επιλογή. Μήπως θα έπρεπε η τιμή να συνεκτιμάται με την απόδοση και την μακροζωία; Δεν βρίσκω κινητήρα ABC-C; Τι να αγοράσω ;Εφ’ όσον η επιλογή έχει ήδη περιοριστεί σε δίχρονο κινητήρα, προκειμένου για μοντέλα sport, διάλεξε ένα οιοδήποτε κινητήρα με ελατήριο. Απόφυγε τους καθαρόαιμους ABC.Διάλεξε τον κινητήρα ξεκινώντας από το μέγεθος της έλικας που μπορεί να γυρίσει. Όχι από την ισχύ και το μέγιστο αριθμό στροφών που αυτή αντιστοιχεί.
[ Τύποι κινητήρων ] - [ Τα μέρη των κινητήρων ] - [ Αρχή λειτουργίας ] - [ Ο κυβισμός ] - [ Η εκκίνηση ] - [ Το καρμπυρατέρ ] - [ Το στρώσιμο ] - [ Σιγαστήρες ] - [ Συντονιζόμενες εξατμίσεις ] - [ Ροπή και Ισχύς ] - [ Φροντίδα - Συντήρηση ] - [ Βάσεις ] - [ Ψύξη ] - [ Δεξαμενές υγρών καυσίμων ] - [ Το μπουζί πυράκτωσης ] - [ Καύσιμα ] - [ Η έλικα ] |
 
![]() |
![]() |